Ứng dụng mô hình SWAT đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến dòng chảy lưu vực sông Đồng Nai

Mô hình SWAT được ứng dụng mô phỏng sự thay đổi dòng chảy lưu vực sông Đồng Nai dưới tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) trong tương lai. Theo kịch bản biến đổi khí hậu B2, vào thế kỷ 21, nhiệt độ trung bình năm tăng khoảng 0,4-2,1 độ C; lượng mưa sẽ tăng lên 0,1-13% vào mùa mưa, ngược lại vào mùa khô, lượng mưa giảm 3-16% trên lưu vực sông Đồng Nai. Ảnh hưởng của BĐKH làm cho lưu lượng nước mùa lũ tăng cao và lưu lượng nước mùa kiệt giảm đi; lượng dòng chảy năm trong tương lai 2020 đến 2100 tăng từ 0,5 đến 3,85% và có sự khác nhau giữa các tiểu lưu vực; lưu lượng trung bình các tháng mùa khô giảm từ -9,6 đến -0,05% ngược lại các tháng mùa mưa tăng từ 0,013% đến 5,256%.

I. GIỚI THIỆU

Hệ thống sông Đồng Nai là hệ thống sông lớn thứ 3 sau hệ thống sông Cửu Long và sông Hồng, nhưng lại là lưu vực sông nội địa lớn nhất nước ta, bao gồm dòng chính Đồng Nai và 4 sông nhánh là: La Ngà, sông Bé, sông Sài Gòn và sông Vàm Cỏ. Nguồn nước ở hệ thống sông Đồng Nai giữ vai trò vô cùng quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của 11 tỉnh/thành phố trên khu vực, đặc biệt là đối với vùng phát triển kinh tế trọng điểm phía Nam. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống kinh tế và xã hội của người dân trên lưu vực sông Đồng Nai.

Hiện nay, nhiều công cụ tiện ích được xây dựng nhằm hỗ trợ đánh giá tác động của BĐKH. Trong đó, mô hình SWAT (Soil and Water Assessment Tool) - bộ mô hình vật lý, do tiến sỹ J.G.Arnold thuộc Trung tâm Phục vụ nghiên cứu nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ xây dựng từ những năm 90 - được ứng dụng để đánh giá và dự báo những ảnh hưởng của BĐKH lên thành phần nước, địa chất trên lưu vực sông, góp phần ước lượng mức độ ảnh hưởng của BĐKH lên lưu vực sông như thế nào nhằm đưa ra các phương án thích ứng.

Chi tiết bài báo xem tại đây: Ứng dụng mô hình SWAT đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến dòng chảy lưu vực sông Đồng Nai

Tác giả: PGS.TS. Nguyễn Kỳ Phùng - Phân viện Thủy văn và Môi trường phía Nam
ThS. Lê Thị Thu An - ĐH Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh